آیا تن ماهی جیوه دارد ؟ سوالی که احتمالا ذهن خیلی از افراد را به خود مشغول کرده است. زیرا امروزه به دلیل زندگی ماشینی و کمبود وقت استفاده از غذاهای کنسروی افزایش یافته و تن ماهی نیز سهم عمده ای از این لیست را دارد. بنابراین مهم است که بدانید تن ماهی جیوه دارد یا خیر؟ یا اینکه اصولا جیوه دارای چه اثرات منفی است؟ برای یافتن پاسخ این سوالات ادامه این مطلب را از دست ندهید.
آیا تن ماهی جیوه دارد؟
شاید تمام آنچه که همه ما از تن ماهی می دانیم خلاصه می شود به اینکه این غذای کنسروی از دسته بزرگی از ماهی ها به نام ماهی تن تهیه می شوند. در واقع نام واقعی آنها ماهی تن است و زیر مجموعه ای از ماهی های اقیانوسی Scombridae هستند اما در گویش عامه به آنها تن ماهی گفته می شود. گوشت ماهی های تن بر خلاف دیگر ماهی ها قرمز رنگ است.
علت این رنگ قرمز به مقدار بالای میوگلوبین در گوشت این نوع ماهی ها مربوط می شود. میوگلوبین همان پروتئین موجود در عضلات است. پس می توان متوجه شد که گوشت موجود در تن ماهی پروتئین بسیار بالایی دارد. از این رو استفاده از این غذا می تواند در تامین املاح مورد نیاز بدن همچون پروتئین موثر باشد. البته پروتئین تنها ماده مفید در تن ماهی نیست.
این غذای کنسروی مقدار قابل توجهی فسفر، پتاسیم، سلنیوم و خانواده ویتامین های B را داراست. از این رو به نظر می رسد که خوردن تن ماهی به نوعی باعث تقویت بدن شده و برای آن مفید است. اما متاسفانه بر سر جذب این همه مواد مغذی رنگارنگ عنصر خطرناکی به نام جیوه نیز وجود دارد. متاسفانه در پاسخ به این سوال که آیا تن ماهی جیوه دارد؟ باید گفت تقریبا بله. این غذای سریع و خوشمزه حاوی مقداری خیلی جزئی جیوه است.
جیوه چگونه وارد تن ماهی می شود؟
متاسفانه علت آنکه گوشت برخی از ماهی ها از جمله ماهی های تن حاوی مقداری جیوه است به روند صنعتی شدن دنیا و دفع پسماندها و زباله های آنها در آب های دریا است. عنصر سنگین جیوه معمولا در برخی واکنش ها ایجاد شده و قطعا مقدار قابل توجهی از آن نیز در پسماندهای صنعتی وجود دارد. هنگامی که جیوه وارد آب می شود تحت تاثیر باکتری های موجود در آن دچار تغییرات شیمیایی شده و به متیل جیوه تبدیل می شود.
متیل جیوه نسبت به خود جیوه سبک تر و البته سمی تر است. هنگامی که ماهی های دریا با استفاده از آبشش عمل تنفس را انجام می دهند این ماده وارد بدن آنها می شود. در نتیجه وقتی که از گوشت ماهی استفاده می کنیم مقدار کمی نیز جیوه در آن وجود دارد. البته مقدار جیوه در ماهی های مختلف متفاوت است.
جیوه چه اثرات منفی بر بدن دارد؟
همانطور که گفته شد تن ماهی در کنار تمام مواد مغذی که دارد حاوی مقداری جیوه نیز می باشد. اما سوال اینجاست که جیوه چه اثرات منفی بر روی بدن دارد و چرا از آن به عنوان یک ماده سمی نام برده می شود؟ مشکل اینجاست عنصر جیوه بسیار سنگین بوده و پس از وارد شدن به بدن با آنزیم ها ترکیب می شود. همین موضوع باعث به هم خورد عملکرد آنزیم های بدن و بروز مشکلات مختلف می گردد.
این مشکلات شامل بی حس شدن اعضای بدن، لرزش ماهیچه ها، ایجاد خارش در نواحی همچون انگشتان و لب، اختلال در شنوایی و به هم خوردن متابولیسم داخلی بدن است. البته جیوه می تواند پا را از این هم فراتر گذاشته و باعث به هم خوردن سیستم عصبی بدن و آسیب رسانی به بافت مغز شود. همچنین اگر برای کودکان زیر دو سال در مصرف تن ماهی افراط شود ممکن است زمان صحبت کردن آنها را به تاخیر بیندازد.
با وجود این مسائل به نظر می رسد که جیوه عنصری خطرناک برای بدن به حساب می آید. از طرفی تن ماهی و حتی بسیاری از ماهی ها نیز مقداری جیوه دارند. اما این بدان معناست که باید مصرف این مواد غذایی را کنار گذاشته و بدن را از خواص بی نظیر ماهی و تن ماهی محروم نمود؟ در واقع چنین صحبتی درست نیست.
آیا باید از مصرف تن ماهی خودداری کنید؟
همانطور که گفته شد تن ماهی حاوی مقداری عنصر سنگین جیوه است و این عنصر می تواند مشکلات متعددی برای بدن ایجاد کند. اما به هر حال نمی توان این ماده غذایی را به طور کامل حذف نمود. زیرا اولا کنسرو ماهی غذایی است که خیلی سریع آماده می شود. دوم اینکه طعم دوست داشتنی دارد. از طرفی می تواند جایگزین خوبی برای ماهی باشد.
اما نکته ای که باید مورد توجه قرار گیرد آن است که در مصرف تن ماهی نباید افراط کنید. خوردن حداقل دو بار در هفته کافی است. با این مقدار نرمال هم از خاصیت های ماهی تون بهره مند خواهید شد و هم اینکه جیوه وارد شده به بدن آنقدر زیاد نیست که شما را بیمار کند. همچنین در نظر داشته باشید که تن ماهی را به کودکان زیر دو سال ندهید. موردی که در مقاله تن ماهی برای کودکان به صورت کامل در مورد آن صحبت شده است.
زنان باردار و افرادی که بیماری های مربوط به دستگاه عصبی دارند نیز بهتر است تن ماهی را به صورت کنترل شده و با نظارت پزشک مصرف کنند تا خدای نکرده مشکل خاصی برای آنان به وجود نیاید.
نتیجه گیری
بر اساس دلایل و شواهد آزمایشگاهی مشخص شده که تن ماهی حاوی مقداری جیوه است. همانطور که گفته شد این جیوه ناشی از پسماندهای صنعتی است که متاسفانه به صورت بی رویه داخل آب دریا ریخته می شود. جیوه می تواند باعث عوارض بدی در بدن شده و سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار می دهد. اما این بدان معنا نیست که شما دیگر نباید کنسرو ماهی بخورید. زیرا جیوه موجود در هر قوطی کنسرو آنقدر زیاد نیست که مانع از مصرف آن شود. فقط باید جانب اعتدال را نگه دارید.
