بادمجان اغلب به عنوان یک سبزی شناخته می شود اما از نظر فنی یک میوه به شمار می رود. این میوه در فصل تابستان تازه تر و خوش طعم تر است، اما در سایر فصول سال نیز معمولا یافت می شود؛ از این رو با استفاده از این میوه سیاه رنگ غذاهای متعددی در تمامی فصول تهیه می شود. اما سوال اینجاست که آیا بادمجان منبع خوبی برای پروتئین است؟ اگر به تنهایی مصرف شود می تواند نیاز روزانه بدن به پروتئین را تامین کند؟ برای شنیدن پاسخ های جالب ادامه مطلب را از دست ندهید.
اندکی درباره پروتئین
پروتئین یکی از درشت مغذی های تامین کننده کالری بدن است. وجود پروتئین برای انجام فعالیت های بدنی و مغزی ضروری است. بدن برای عضله سازی قطعا به پروتئین نیاز دارد. اگر ۲۰۰۰ کالری در روز را در نظر بگیرید برای تامین آن باید هر شخص بنا بر وزن و جنسیت روزانه ۵۰ تا ۱۷۵ گرم پروتئین مصرف کند. البته نقش کربوهیدرات ها و چربی را نادیده نگیرید. اما موضوع بحث ما در اینجا پروتئین است.
محققان آمریکایی بر اساس یک پژوهش اعلام کرده اند بدن انسان روزانه به ۰.۵۵ تا ۰.۹۹ گرم پروتئین به ازای هر یک کیلوگرم از وزنش نیاز دارد. مشخص است که پروتئین یکی از مواد مغذی مورد نیاز برای بدن است. کمبود پروتئین می تواند منجر به مشکلات عدیده ای برای افراد شود، بنابراین باید مواد غذایی پروتئین دار حتما در برنامه روزانه گنجانده شوند. البته مقدار پروتئین مورد نیاز بدن، بسته به سن، شرایط پزشکی یا میزان فعالیت متفاوت است.
آیا بادمجان پروتئین دارد؟
در هر یک پیمانه بادمجان پخته شده ۳۵ کالری، ۰ گرم چربی، ۸ گرم کربوهیدرات، ۲.۵ گرم فیبر و ۰.۸۳ گرم پروتئین وجود دارد. همانطور که می بینید مقدار آن به ۱ گرم نیز نمی رسد. البته این میوه شامل مقادیر قابل توجهی پتاسیم، ویتامین K، فولات و ویتامین C است. رنگ بنفش پوست نیز به خاطر وجود نوعی آنتی اکسیدان به نام آنتوسیانین می باشد. تحقیقات نشان داده نشان داده این آنتی اکسیدان دارای فواید بالقوه بسیاری در برابر سرطان ، التهاب و بیماری های عصبی است.
به نظر می رسد بادمجان منبع خوبی برای انواع ویتامین ها و آنتی اکسیدان است. اما متاسفانه پروتئین چندانی ندارد. حتی کربوهیدرات بالایی نیز ندارد، بنابراین اصلا نمی تواند غذایی مناسب برای تامین انرژی بدن باشد.
پاسخ به این سوال که آیا بادمجان پروتئین دارد مثبت است، اما این مقدار آنقدر ناچیز است که می تواند به راحتی نادیده گرفته شود. از منظری دیگر مقدار پروتئین بادمجان را مورد بررسی قرار می دهیم تا ادعای ما در مورد کم بودن آن به اثبات برسد. به جای یک پیمانه بادمجان ۱۰۰ گرم از آن را در نظر بگیرید. یعنی تقریبا یک بادمجان درشت. در هر ۱۰۰ گرم از این میوه تنها ۱ گرم پروتئین وجود دارد!
ما ایرانیان نوعی غذا تهیه می کنیم که به آن یتیمچه می گوییم. مواد تشکیل دهنده این غذا گوجه و بادمجان هستند. متاسفانه گوجه نیز منبع خوبی برای پروتئین نیست. به نظر می رسد اجداد ما از ابتدا متوجه فقیر بودن این غذا، لااقل از لحاظ انرژی رسانی به بدن، شده اند که چنین نامی برای آن انتخاب کرده اند!
آشنایی با نوع پروتئین بادمجان
لازم است بدانید که دو نوع پروتئین وجود دارد. یکی پروتئین کامل و دیگری پروتئین ناقص. پروتئین کامل ۲۲ اسید آمینه دارد و زنجیره ملکول های آن هیچ کسری ندارد. اما در مقابل پروتئین ناقص به پروتئینی گفته می شود که یک، دو یا چند مورد از این ۲۲ اسید آمینه را نداشته باشد. پروتئین های کامل نقش موثرتری در بدن دارند. این نوع پروتئین در منابعی همچون گوشت، مرغ و تخم مرغ یافت می شود.
حالا نکته جالب توجه در مورد بادمجان آن است که این میوه نه تنها پروتئین خیلی کمی دارد بلکه پروتئینش از نوع ناقص است. یعنی برخی از اسیدهای آمینه ضروری را ندارد، از این رو به هیچ عنوان نمی توان روی بادمجان به عنوان منبعی برای تامین پروتئین و انرژی بدن حساب باز کرد.
آیا باید از خوردن بادمجان دست بکشید؟
همانطور که گفته شد بادمجان به هیچ وجه منبع خوبی برای پروتئین یا حتی کربوهیدرات نیست. اما این به معنای حذف این میوه نیست. بادمجان ویتامین های بسیاری دارد که برای بدن ضروری هستند پس باید در برنامه غذایی قرار بگیرد. اما به شرط آنکه در کنارش مواد پروتئین دار میل شود.
هنگامی که غذایی شامل بادمجان درست می کنید بهتر است در آن از گوشت یا تخم مرغ استفاده شود. این پروتئین های کامل، پروتئین ناقص بادمجان را جبران می کنند. در فرهنگ ما غذاهای متنوعی وجود دارد که به خوبی این نکته در آن رعایت شده است. غذاهایی همچون میرزاقاسمی، گوجه و بادمجان، خورشت بادمجان و… همگی گویای آن است که ایرانیان از دیرباز به اهمیت ترکیب مواد غذایی برای سلامت بیشتر واقف بوده اند.
کلام آخر
به عنوان جمع بندی این مطلب باید گفت که مقدار پروتئین در بادمجان بسیار ناچیز و قابل چشم پوشی است. اما نباید این ماده از برنامه غذایی حذف شود، زیرا منبع بسیاری خوبی برای انواع ویتامین هاست. برای جبران کمبود پروتئین در بادمجان کافی است در کنارش از موادی همچون گوشت، تخم مرغ یا نان استفاده شود.
