رب گوجه فرنگی یکی از پرمصرف ترین اقلام خوراکی در کل جهان است. تقریبا روزی نیست که از این چاشنی در آشپزخانه استفاده نشود. در خورشت، پیتزا، استانبولی و چندین و چند غذای دیگر وجود رب گوجه کاملا ضروری است.
گاهی اوقات ممکن است شخصی از خانواده شما که مبتلا سلیاک است پس از خوردن غذاهای شامل رب گوجه فرنگی دچار مشکلات ناشی از بیماری شود. آن هم در حالی که شما مطمئن هستید هیچ ماده ای که حاوی گلوتن باشد در غذا به کار نبرده اید! اینجاست که یک سوال در ذهن شما نقش می بندد، آیا رب گوجه گلوتن دارد؟
شاید به عنوان یک خواننده اصلا اطلاعاتی درباره سلیاک یا گلوتن نداشته باشید و برایتان جالب باشد که بدانید اصولا چه ارتباطی بین رب گوجه فرنگی، گلوتن و بیماری سلیاک وجود دارد. برای آشنایی بیشتر با این مقوله و کسب اطلاعات مهم درباره اینکه آیا رب گوجه گلوتن دارد یا خیر با ما همراه شوید.
گلوتن چیست؟
گلوتن نوعی پروتئین گیاهی است که در برخی غلات وجود دارد. در بین غلات گندم، چاودار و جو بیشترین میزان گلوتن را به خود اختصاص داده اند. در میان این غلات نیز گندم پر مصرف ترین است، زیرا نان، شیرینی، کیک، بیسکویت و اصولا هر آنچه که با آرد گندم تهیه می شود شامل گلوتن نیز می باشد.
در حقیقت آنچه که باعث کش آمدن خمیر و ترد شدن فرآورده نهایی می شود وجود گلوتن است. اصلا نام گلوتن نیز از همین خاصیت چسبندگی که به خمیر می دهد گرفته شده است. در گلوتن دو پروتئین به نام های گلیادین و گلوتنین شناسایی شده است. در میان این دو آنچه که برای سلامتی برخی از افراد مضر است پروتئین گلیادین می باشد.
بیماری هایی که گلوتن عامل آنهاست
ما می خواهیم بدانیم که آیا رب گوجه فرنگی گلوتن دارد یا خیر، اما پیش از آن باید بدانیم اصولا چرا وجود یا عدم وجود این ماده مهم است. بد نیست بدانید گلوتن می تواند باعث بروز بیماری یا حساسیت در برخی افراد شود. شدیدترین بیماری ناشی از گلوتن سلیاک نام دارد.
این بیماری مترادف با عدم تحمل گلوتن است. در چنین شرایطی بدن فرد مبتلا گلوتن را به عنوان یک عامل بیماری زا و مخرب شناسایی می کند و به همین علت برای از بین بردن آن به دیواره های روده حمله می کند. نتیجه این حمله اشتباه نازک شدن دیواره روده، مشکلات گوارشی، پوکی استخوان، عدم تحمل لاکتوز و… است. افرادی که مبتلا به سلیاک هستند باید به شدت مراقب برنامه غذایی خود باشند تا کمترین مقدار گلوتن را نیز مصرف نکنند. اینجاست که برای چنین افرادی مهم است که بدانند آیا ماده ای همچون رب گوجه فرنگی نیز ممکن است گلوتن داشته باشد یا خیر!
برخی از افراد نیز سلیاک ندارند اما نسبت به گلوتن حساسیت داشته و بعد از خوردن آن دچار مشکلاتی همچون دل درد، نفخ و… می شوند. معمولا علائم این افراد با کاهش مصرف گلوتن رو به بهبود می رود.
آیا رب گوجه گلوتن دارد؟
می رسیم به بحث اصلی و پاسخ به این سوال که آیا اصولا رب گوجه شامل گلوتن است یا خیر. متاسفانه باید گفت در مواردی پاسخ این سوال مثبت است. اصطلاحا گفته می شود محصولاتی همچون رب گوجه گلوتن مخفی دارند! حال این جمله به چه معناست؟ در واقع برخی ازشرکت ها برای قوام بیشتر رب گوجه فرنگی ممکن است از برخی افزودنی های حاوی گلوتن در تولید آن استفاده کنند.
شرکت های سودجویی نیز هستند که داخل رب گوجه فرنگی آرد گندم می ریزند تا غلظت بیشتری داشته باشد، آن هم بدون اینکه بر روی جلد محصول قید شود.! متاسفانه وجود چنین مواردی است که باعث می شود گفته شود ممکن است رب گوجه فرنگی گلوتن داشته باشد.
البته استفاده از قوام دهنده های حاوی گلوتن یا آرد در تولید رب گوجه فرنگی در شرکت ها و برندهای معتبر اتفاق نخواهد افتاد. این شرکت ها با تولید محصول با کیفیت نیازی به استفاده از چنین افزودنی های مضر ندارند. البته گلوتن در حالت عادی بد نیست اما متاسفانه یک مقدار حتی جزیی از آن می تواند برای بیماران مبتلا به سلیاک بسیار خطر آفرین باشد. افرادی که به نوعی با مصرف گلوتن مشکل دارند بهتر آن است که از رب گوجه فرنگی های معتبر و شناخته شده استفاده کنند.
نتیجه گیری
در پاسخ به این سوال که آیا رب گوجه فرنگی گلوتن دارد باید گفت بله ممکن است برخی از محصولات کارخانه ای یا حتی خانگی رب حاوی گلوتن (حالا به هر شکل) باشند، گلوتنی که به آن مخفی گفته می شود؛ بنابراین افراد مبتلا به سلیاک یا حساسیت به گلوتن بهتر است تا حد امکان رب های امتحان شده را مصرف کنند. البته باز هم مشورت با پزشک معالج فراموش نشود.
