اگر از کسانی که درگیر مطالعات امتحانی هستند، بپرسید که بزرگ‌ترین چالش آن‌ها چیست، احتمالا درصد زیادی از آن‌ها مدیریت زمان را از چالش‌ها و دغدغه‌های بزرگ خود اعلام می‌کنند. در طول دوره مطالعات امتحانی زمان یک دشمن بزرگ است که لحظه به لحظه عرصه را بر شما تنگ می‌کند. شما باید بتوانید با مدیریت کردن این غول متوقف نشدنی علاوه بر رسیدن به اهداف مطالعاتی، کارهای روزمره خود را نیز انجام دهید. در ادامه مهم‌ترین قدم‌ها را برای این کار در اختیار شما قرار می‌دهیم.
اهمیت مدیریت زمان در هنگام امتحانات
مدیریت زمان به اندازه خود مطالعه امتحانات اهمیت دارد. هر چقدر به امتحانات نزدیک‌‌تر می‌شوید،این موضوع اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. “Time Management” یکی از مهم‌ترین عوامل برای موفقیت در هنگام مطالعه و آماده شدن برای امتحانات است. با توجه به فشار زمانی که در دوره‌های آموزشی تجربه می‌شود، مدیریت صحیح زمان می‌تواند به شما کمک کند تا به بهترین نحو از اوقات خود استفاده کنید و به تعادل بین مطالعه، استراحت، و سایر فعالیت‌های روزانه دست پیدا کنید. این کار علاوه بر فوایدی که دارد، می‌تواند از استرس و اضطراب ناشی از ایام امتحانات بکاهد. در واقع مدیریت نکردن وقت، می‌تواند فاجعه‌آور باشد و همه چیز را بهم بریزد.
هشت قدم اساسی برای مدیریت زمان به صورت کاربردی
قدم اول برنامه‌ریزی موثر زمان
برای مدیریت زمان در مطالعه باید اولین قدم را با برنامه‌ریزی آغاز کرد. به جای شروع مطالعه با هر آنچه در اختیار دارید، بهتر است که قبل از شروع به مطالعه یک برنامه‌ریزی موثر زمان انجام دهید. در این برنامه زمان مورد نیاز برای مطالعه هر فصل را مشخص کنید و سپس بر اساس اولویت‌های خود، زمان مورد نیاز برای هر فصل را تقسیم کنید.
- تعیین هدف: ابتدا باید هدف خود را برای مطالعه مشخص کنید و سپس زمان مورد نیاز برای دستیابی به آن را محاسبه کنید.
- تقسیم بندی: پس از تعیین هدف باید بخش‌های مطالعه را تقسیم بندی کنید. بهتر است فصل‌های درسی را به بخش‌های کوچکتر تقسیم کرده و برای هر بخش زمان بندی مناسبی را در نظر بگیرید.
- تعیین زمان: باید زمان مطالعه را برای هر روز به صورت مشخصی در نظر بگیرید. بهتر است این زمان را در ساعاتی که بیشترین تمرکز و انرژی را دارید، در نظر بگیرید.
- استفاده از تکنولوژی: امروزه، با وجود پیشرفت تکنولوژی می‌توانید از برنامه‌های زمانبندی و یادآوری مثل Google Calendar یا Todoist استفاده کنید تا بهترین زمان برای مطالعه را برای خود انتخاب کنید و به‌راحتی برنامه‌های مطالعه خود را مدیریت کنید.
قدم دوم تعیین اولویت‌ها ی خود
تعیین اولویت‌های خود در مطالعه و مدیریت زمان بسیار مهم است. به جای اینکه زمان خود را صرف مطالعه مباحثی کنید که شاید در امتحانات نیاید، بهتر است ابتدا مباحثی را مطالعه کنید که در امتحانات بسیار مهم هستند و دارای وزن بالایی هستند. برخی از افراد از ابتدا شروع به خواندن نمونه سوالات می‌کنند، این کار مانند شروع کردن یک قصه از آخر به اول است. اولویت سنجی کنید که از نظر اهمیت کدام یک از بخش های درسی به زمان بیشتری نیاز دارند.
قدم سوم، واقع نگری
کلید گمشده‌ی مدیریت زمان در بسیاری از افراد، نداشتن واقع نگری است. در واقع این عامل را می‌توان یکی از اصلی‌ترین دلایل برای شکست خوردن برنامه‌های زمانی دانست. در ابتدای شروع زمانبندی برای مطالعه در ایام امتحانی، لازم است برنامه خود را مطابق با شرایط واقعی تنظیم کنید تا احتمال شکست را به حداقل برسانید. به عنوان مثال اگر در کل به صورت روزانه هیچگونه مطالعه‌ای ندارید، برنامه ریزی برای روزانه ۸ یا ۹ ساعت مطالعه، کار صحیحی نیست و به شکست منجر می‌شود. راه حل این کار، استفاده از روش پلکانی در تعیین وقت است. به عنوان مثال، تلاش کنید روزانه نیم ساعت یا یک ساعت بیش از دیروز مطالعه کنید تا به هدف اصلی برسید.
قدم چهارم، ابتدای صبح بهترین زمان مطالعه
برای مدیریت زمان ابتدا باید زمان مناسب را پیدا کنید. از نظر علمی و طبق تحقیقات انجام شده، ابتدای صبح بهترین زمان برای مطالعه است. به این دلیل که مغز و ذهن در این زمان قبل از درگیری با مسائل روزانه و خسته شدن، بهتر می‌توانند مطالب را جذب و درک کنند. برخی از افراد زمان‌هایی مانند آخر شب و یا نصف شب را برای مطالعه دوست دارند. شما این زمان برای آن‌ها مطلوب باشد اما اگر به دقت توجه کنند، میزان دریافت مطالب در این زمان برای مغز بسیار سخت‌‌تر است و زمانبندی کندتر جلو می‌رود.
قبل از شروع مطالعه صبحگاهی، لازم است خواب کافی داشته باشید و سپس صبحانه مقوی بخورید تا همه چیز برای شروع یک زمان مفید برای مطالعه آماده باشد. با این کار می‌توانید بهتر و دقیق‌‌تر به اهداف خود برسید.
قدم پنجم، همه چیز را به مطالعه امتحانات اختصاص ندهید
شاید تعجب آور باشد اما برای مدیریت زمان هنگام مطالعه امتحانات، نباید همه چیز را به امتحان و مطالعه اختصاص داد. توجه داشته باشید، کیفیت زمان مطالعه از کمیت آن مهم‌تر است. گاهی ممکن است در روز ۸ ساعت مطالعه کنید اما از نظر کیفیت به اندازه ۲ ساعت مطالعه مفید هم نباشد. در یک زمانبندی دقیق و حرفه‌ای لازم است به ضروریات اهمیت دهید و اضافات را خارج کنید. به عنوان مثال، زمانی برای غذا خوردن قرار دهید و در این زمان فقط به غذا خوردن توجه کنید. قدم زدن، ورزش کردن، استراحت‌های کوتاه روزانه، خواب کافی و… از مسائل ضروری هستند که اگر برای آن‌ها زمان تعیین نکنید، در درک مفاهیم دچار مشکل خواهید شد.
قدم ششم، خوره‌های زمان را حذف کنید
یک چالش بزرگ در مدیریت زمان وجود دارد که ما نام آن‌ها را خوره‌های زمان یا زمان خورها قرار داده‌ایم. خوره‌های زمان، فعالیت‌هایی هستند که نه تنها فایده‌ای برای مطالعه و امتحان ندارند، بلکه تمرکز و حواس شما را از هدف اصلی دور می‌کنند. به عنوان مثال، صحبت‌های طولانی و غیر درسی با دیگران، بازی‌های ویدیوئی، استفاده مکرر از تلفن همراه و شبکه‌های اجتماعی، خرید کردن، مشاهده برنامه‌های تلویزیونی و… این فعالیت‌ها شاید سرگرم کننده باشند، اما در ایام امتحانات اولویت نیستند و می‌توان به زمان دیگری آن‌ها را موکول کرد. پس مراقب خوره‌های زمان باشید.
قدم هفتم، استفاده از منابع آموزشی
در مدیریت زمان قبل از شروع امتحانات، باید از هر چیزی که سرعت مفید شما را بیشتر می‌کند استفاده کنید. استفاده از منابع آموزشی، بسیار مهم است. با استفاده از منابع آموزشی مختلف، مانند کتاب‌ها‌ی درسی، جزوات و مقالات، می‌توانید مطالب را بهتر یاد بگیرید و پاسخگویی به سوالات را آسان‌تر کنید. همچنین، با مطالعه منابع آموزشی مختلف احتمال دیدن سوالاتی که شاید قبلاً در نظر نداشتید، بالا می‌رود. با این کار نه تنها مفید بودن زمان را افزایش داده اید، بلکه سرعت را نیز بالا خواهید برد.
قدم هشتم، دوباره تکرار کنید
آخرین قدم در مدیریت زمان، تست اراده است. برای اینکه بتوانید در مدیریت کردن اوقات خود موفق باشید، باید اراده کافی داشته باشید. این مسئله به این معنا است که اگر یک روز در اجرای برنامه و زمانبندی خود شکست خوردید، بیخیال نشوید و فردا دوباره و با قدرت بیشتر امتحان کنید. شکست خوردن ایرادی ندارد اما رها کردن، نشانه ضعیف بودن اراده است.
